به طور ساده میتوان گفت که نرخ بیکاری یا Unemployment Rate درصد افرادی است که توانایی کار کردن دارند و میخواهند کار کنند، اما فعلاً بیکار هستند. نرخ بیکاری از یک نسبت ساده به دست میآید. در واقع تعداد افراد بیکاری که تمایل و توانایی کار کردن دارند را بر تعداد کل نیروی کار موجود تقسیم میکنیم و به این ترتیب نرخ بیکاری به دست میآید.
بایستی توجه داشت که بین افرادی که بیکار هستند و افرادی که کار نمیکنند تفاوت وجود دارد. برخی از افراد شاید در حال تحصیل هستند، یا از خانه کار میکنند، یا معلول هستند و یا بازنشسته شدهاند. این گروه از افراد بخشی از نیروی کار نیستند و در نرخ بیکاری محاسبه نمیشوند.
اندیکاتور نرخ بیکاری یک شاخص اقتصادی است. این شاخص اقتصادی تأخیر دارد. یعنی تنها زمانی تغییرات را نشان میدهد که تغییرات به طور کامل در اقتصاد کشور صورت گرفته باشند. نرخ بیکاری میتواند برای بازار اهمیت زیادی داشته باشد، چونکه بانکهای مرکزی از نرخ بیکاری برای تعدیل سیاستهای پولی استفاده میکنند. یعنی اگر نرخ بیکاری نگران کننده باشد، بانک از سیاستهای انبساطی و حمایتی استفاده خواهد کرد. اما اگر نرخ بیکاری امیدوار کننده باشد، بانک از سیاستهای انقباضی برای تثبیت شرایط استفاده خواهد کرد.
نرخ بیکاری پایین خبر خوبی است. به همین دلیل اگر نرخ بیکاری پایین باشد، ارز مربوطه هم تقویت خواهد شد. چرا؟ چونکه نرخ بیکاری پایین منجر به اجرای سیاستهای انقباضی یا همان افزایش نرخ بهره خواهد شد. در مقابل اگر نرخ بیکاری بالا باشد، خبر بدی از اقتصاد خواهد بود و به ضرر ارز محلی تمام خواهد شد. چونکه بانک مرکزی برای مقابله با بیکاری سعی خواهد کرد تا سیاستهای پولی را تسهیل کند.
آشنایی با شاخص های اشتغال یا بازار کار